Sprawa Gottlieba Linki, czyli Plebiscyt 1920 – projekcja i dyskusja wokół filmu

Muzeum Historyczne w Ełku oraz Ełckie Centrum Kultury zapraszają!

SPRAWA GOTTLIEBA LINKI, czyli PLEBISCYT 1920

Projekcja i dyskusja wokół filmu dokumentalnego przedstawiającego problematykę Plebiscytu na Warmii i Mazurach w 1920 roku

Termin: 17 marca 2023 (piątek), godz. 18.00
Miejsce: Sala Kameralna Ełckiego Centrum Kultury, ul. Wojska Polskiego 47
wstęp wolny

W dyskusji udział wezmą:

• Andrzej Wojnach – scenarzysta ww. filmu
• Prof. dr hab. Robert Traba, historyk, politolog, Instytut Studiów Politycznych PAN w Warszawie
• dr Rafał Żytyniec, Dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku
• Jakub Knyżewski, Muzeum Historyczne w Ełku

O filmie

Bogumił Linka nie był zwykłym działaczem mazurskim. Jeden z liderów społeczności mazurskiej, współzałożyciel Mazurskiej Partii Ludowej w Prusach Wschodnich, odważył się wraz z dwoma innymi działaczami – Adamem i Józefem Zapatkami – przekroczyć nielegalnie granicę polsko-niemiecką, żeby z Prus Wschodnich potajemnie wyjechać na Kongres Pokojowy do Paryża. Chciał u obradujących przedstawicieli sprzymierzonych zabiegać o rezygnację z plebiscytu albo chociaż o takie jego warunki, które nie byłyby skrajnie niekorzystne dla mieszkańców Prus Wschodnich polskiej narodowości, a w konsekwencji dla Polski. Mimo życzliwego przyjęcia przez wielu dyplomatów w Paryżu, niczego nie uzyskał. Decyzje o plebiscycie na Śląsku i w Prusach Wschodnich już zapadły. Po powrocie Bogumił Linka zostaje wtrącony przez władze niemieckie do twierdzy i grozi mu kara śmierci za zdradę stanu. Po interwencji rządu polskiego i dyplomatów państw sprzymierzonych życzliwych Polsce wyrok zostaje zamieniony na dwa lata twierdzy. Dzięki kolejnym interwencjom opuszcza twierdzę po dwóch i pół miesiącu. Bogumił Linka nie daje się zastraszyć niemieckim władzom i szalejącym bojówkom. Działa dalej na rzecz poprawienia warunków plebiscytu. 21 stycznia 1920 roku bojówka Heimatverein wywlokła go z zebrania polskiej Rady Ludowej i skatowanego, nieprzytomnego porzuciła na ulicy. Do szpitala w Olsztynie, w tajemnicy przed niemieckimi bojówkarzami, przewieziony zostaje 4 marca z rodzinnych Wawroch, gdzie konał bez pomocy lekarskiej. Leży w szpitalu w Olsztynie dwa tygodnie, samotny we wrogim otoczeniu, bez rodziny, której nie dopuszczano do niego, bez możliwości podjęcia jakichkolwiek działań prawnych w celu spisania przed śmiercią testamentu. Umiera 29 marca 1920 roku. Miejsce jego pochowania starano się ukryć i do dzisiaj nie ma pewności, gdzie spoczywa. Zamordowano go na oczach „cywilizowanego” świata. Film ma za zadanie pokazać okoliczności jego śmierci w imię równoprawności narodowej oraz okoliczności plebiscytu w 1920 roku przegranego przez opcję propolską. Ludność, mając do wyboru głosowanie na nieznaną, stającą się ustrojowo Polskę lub znane realia Prus, głosowała na Prusy Wschodnie niezależnie od poczucia narodowościowego.

Scenariusz: Andrzej Wojnach
Reżyseria i zdjęcia: Weronika Wojnach